میلگرد بستر، المانی فولادی است که در بین رج های بلوک دیوار قرار می گیرد. معمولا میلگردهای بستر به صورت دو مفتول آجدار و گالوانیزه می باشند که توسط یک مفتول میانی به بصورت خرپایی در عرض های مختلف جهت مصرف در دیوارهای با ضخامت های متفاوت به یکدیگر متصل هستند.
الزام مهاربندی دیوار و اجزای غیر سازه ای
مطابق بند پ 6-1-1 پیوست 6 آیین نامه 2800، مهار لرزه ای اجزای غیر سازه ای (مانند دیوارهای داخلی و خارجی و …)، الزامی بوده و رعایت آنها مطابق جزییات ارائه شده در همان نشریه و ضابطه 729 سازمان برنامه و بودجه اجباری است. همچنین مطابق بند 6-1-4-1-1-5 از صفحات 3 تا 5 پیوست 6، استفاده از مهاربندی هایی بصورت ناودانی یا امثال آن، برای کنترل نیروهای خارج از صفحه وارد شده به دیوار در اثر زلزله، تفسیر شده اند. البته برای انواع دیوارهای بلوکی (رفتار بصورت دال دو طرفه) و پانلی پیش ساخته (رفتار بصورت دال یکطرفه)، حدود و اصول کار در همین صفحات توضیح داده شده است.
معرفی میلگرد بستر در ابتدای پیوست 6 آیین نامه 2800
اما در ابتدای پیوست در بند پ 6-1-4-1 صفحه 5، برای مهار دیوارها در برابر جابه جایی سقف و کف و زلزله و باد و … و هر عاملی که نیروی خارج از صفحه بر این پوسته ها با عملکرد دال، از میلگرد بستر خرپایی نام برده شده است که جلوی ترک های دیوار را هم می تواند بگیرد. شکل زیر از صفحه 6 پیوست 6 و شکل شماتیک میلگرد بستر از صفح 7 همان نشریه استخراج شده اند.
لازم به ذکر است در همین بند، به استفاده از میلگرد بستر خرپایی و گالوانیزه مدفون در ملات دیوار، مطابق آنچه در مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان آمده، به اندازه حدود 0003/0 سطح مقطع دیوار اشاره شده است.
در ادامه هم گفته شده مقدار فوق برابر بر استفاده از المان فولادی میلگرد بستر در فواصل حداکثر 1 متری بوده است.
2. استفاده از وادار در فواصل آزاد دیوار بیش از 4 متر هم در بند 6-1-4-2-1 با اتصال مفصلی در کف و و کشویی در زیر سقف، شرح داده شده است.
معرفی وادار، گیره و قلاب گالوانیزه بند 6-1-4-2-2 پیوست 6 آیین نامه 2800
معرفی اتصال تلسکوپی بند 6-1-4-2-3 پیوست 6 آیین نامه 2800
اتصال بدون گیره برای وادارها در طول دیوارهای با دهانه بلند بند 6-1-4-2-3 پیوست 6 آیین نامه 2800
اتصال وادار به کف بند 6-1-4-2-4 پیوست 6 آیین نامه 2800
3. استفاده از گیره گالوانیزه به عنوان یکی از 3 روش معرفی شده برای اتصال به اجزای سازه ای عمودی در بند 6-1-4-2-5 صفحه 15 پیوست 6 از 2800 آمده است.
اتصال به ستون بند 6-1-4-2-6 پیوست 6 آیین نامه 2800
اتصال به زیر سقف با یک ردیف میلگرد بستر، بدون دیگر متعلقات، بند 6-1-4-2-6 پیوست 6 آیین نامه 2800
تا بدین جا، لزوم استفاده از مهاربند و معرفی میلگرد بستر و متعلقاتش را با استناد به پیوست 6 آیین نامه 2800 مرور کردیم، همچنین انواع جزییات اجرایی از اتصال به دیوار، به ستون و سقف و کف را هم با استخراج دیتیل های اجرایی از همان نشریه، شرح دادیم. شایان ذکر است که از بند 6-1-4-2-7 و صفحه 20 پیوست6، به جزییاتی دیگر اعم از محل تلاقی دیوارها و جزییاتی برای سازه های با درجه اهمیت بالا مانند بیمارستان ها می پردازد.
معرفی میلگرد بستر در ضابطه 729 سازمان برنامه و بودجه
در این ضابطه نیز ابتدا با ارائه گزارشات آزمایشگاهی از لزوم مهاربندی المان های غیر سازه ای مانند دیوارها سخن به میان آمده و اجبار قانونی آن را بر عهده مبحث 819 مققرات ملی ساختمان و پیوست 6 آیین نامه 2800 گذارده است. در ادامه به معرفی خلاصه ای از نوشتارهای ظابطه 729 راجع به میلگرد بستر می پردازیم.
1. استفاده از میلگرد بستر فصل3 ظابطه فوق، از صفحه 37 تا 40 را بطور کامل به خود اختصاص داده است.
2. در بند 3-1 صفحه 37 فواصل اجرای میلگرد بستر در حدود 400 میلیمتر در ارتفاع، ذکر شده است همچنین مزایای مانند افزایش شک پذیری تا 30 درصد هم برای آن ذکر شده که در بروشور شرکت به تفسیر آمده است.
3. مشخصات فنی ذکر شده قطر حداکثر 4 میلیمتر، و تنش تسلیم 450 مگاپاسکال و گالونیزه بودن قطعات برای جلوگیری از خوردگی در طی زمان و … می باشند.
معرفی میلگرد بستر در نشریه 819 مقررات ملی ساختمان
برای جلوگیری از قلم فرسایی، خواننده محترم را به صفحات 100 تا 104 نشریه فوق، موجود در سایت شرکت بستر تکنیک، ارجاع می دهیم.